ГА «Беларуская асацыяцыя журналістаў»

Першы у межах новай кампаніі прэс-клуб«Журналістыка vs прапаганда» адбыўся 23 кастрычніка ў Мінску.

«Кампанія „За якасную журналістыку“ ставіць за мэту шырокую дыскусію ў журналісцкай супольнасці краіны аб прафесійных і этычных стандартах, якіх мы прытрымліваемся ў сваёй паўсядзённай працы», — адзначыла падчас прэс-клубу каардынатарка кампаніі, сябра Праўлення БАЖ Яніна Мельнікава.

Новая кампанія будзе складацца з чатырох блокаў: тэматычных прэс-клубаў, семінараў, майстар-класаў і, нарэшце, выдання брашур-дапаможнікаў для журналістаў, якія працуюць над асвятленнем спецыфічных тэм.

Каардынатар кампаніі "За якасную журналістыку" Яніна Мельнікава

Тэматыка першага прэс-клубу была абрана невыпадкова — рызыка стаць на чыйсьці бок падчас выбарчай кампаніі павялічваецца.

«Для вас ўсё роўна як — толькі каб супраць улады», — такія абвінавачанні на свой адрас незалежныя журналісты чуюць нярэдка. І часам гэтыя закіды маюць пад сабой падставы.

Па прыклады далёка хадзіць ня трэба, упэўнены намеснік старшыні БАЖ, рэдактар інтэрнэт-газеты «Салідарнасць» Аляксандр Старыкевіч. Нядаўняя прэс-канферэнцыя для беларускіх журналістаў у Крамлі стала нагодай для напісання дзесяткаў артыкулаў. Але ў залежнасці ад выбраных цытат кіраўніка Адміністрацыі прэзідэнта Рассіі Сяргея Нарышкіна, сустрэча выглядала кожны раз па-рознаму. «Чытаў тыя артыкулы і, калі б сам не быў на той сустрэчы, паверыў бы, што Кантэміраўская дывізія ўжо дзесьці ў Смаленску і гатовая захапіць Беларусь», — дзівіцца працы калег Аляксандр Старыкевіч.

Мадэратары прэс-клубу Віталь Цыганкоў і Аляксандр Старыкевіч

Як мы падаем інфармацыю пра падзеі? Як выбіраем цытаты з прамоваў: падаем толькі самыя «смачныя» альбо даем магчымасць чытачу ўбачыць усю «карціну» цалкам? Як забяспечваем роўнасць у асвятленні дзейнасці ўсіх кандыдатаў на пасаду прэзідэнта? І ці павінны «цягнуць за вушы» тых, хто не жадае быць прадстаўленым у інфармацыйнай прасторы?

Адказы на гэтыя і іншыя пытанні шукалі разам журналісты з Мінска, Баранавічаў, Слоніма, Лунінца, Маладзечна, Полацка.

«Забяспечыць роўнасць для ўсіх кандыдатаў пры асвятленні выбараў — звышзадача для журналіста, — лічыць адзін з мадэратараў прэс-клубу, журналіст Радыё «Свабода» Віталь Цыганкоў. — Але часам гэтая роўнасць фармальная, бо адзін кандыдат можа даваць нашмат больш інфармацыйных нагодаў, чым астатнія».

«Цягнуць» палітыкаў у інфармацыйную прастору — не задача журналістаў, пагадзіліся прысутныя. А вось быць крытычнымі да іх заяў, не даваць волі асабістым сімпатыям і, урэшце рэшт, памятаць пра патрэбы сваёй аўдыторыі, — галоўныя правілы, якімі павінен кіравацца журналіст.

«Даруем, шчыра кажучы, больш, чым можна дараваць, — адзначыў намеснік старшыні БАЖ, рэдактар інтэрнэт-газеты „Салідарнасць“ Аляксандр Старыкевіч. — Але ж трэба разумець, што адсутнасць крытыкі да дабра ніколі не прыводзіць. Бо, прызвычаіўшыся да „добрага слова“, губляеш пачуццё рэчаіснасці, што для палітыка недапушчальна».

Удзельнікі сустрэчы скардзіліся на адсутнасць не толькі «прапісаных» стандартаў падыходу да асвятлення выбарчай кампаніі, але і стратэгічных планаў на ўзроўні асобных рэдакцый. Прадстаўнікі ГА «БАЖ», са свайго боку, нагадалі, што добрым дапаможнікам тут можа стаць рубрыка «Прэса і выбары» на сайце www.baj.by і, у прыватнасці, раздзел «Што трэба ведаць журналісту, які асвятляе выбары».

Не абышлося ў часе дыскусіі без згадак пра «нас» і «іх». Некаторыя журналісты ўпэўненыя, што менавіта дзяржаўная сістэма прапаганды вымагае існавання антыпрапаганды ў недзяржаўнай журналістыцы, каб «кампенсаваць ухіл».

«Калі мы толькі пачыналі рабіць „Салідарнасць“, адзін чалавек, пачуўшы ад мяне пра планы „спакойна і аб’ектыўна“ рабіць газету, толькі ўсміхнуўся, — узгадаў звязку з гэтым Аляксандр Старыкевіч. — Маўляў, нічога ў нас не атрымаецца, бо сёння грошы робяцца альбо на любові, альбо на нянавісці. І хоць у нас, па-мойму, атрымліваецца і без гэткіх „перагібаў“, але ў чымсьці ён меў рацыю».